Euwe-Online

Met ingang van het nieuwe seizoen heeft het clubblad een pendant op het Internet gekregen. Wekelijks wordt een aflevering per email aan de abonnees gestuurd met uitslagen en standen van de interne en externe competitie, aangevuld met beschikbare partijen en artikelen. De abonnees worden uitgenodigd hun reacties en partijen op te sturen. Het liefst zou ik elke week een database maken met de partijen van de clubavond.

O maandag 30 september was Euwe-Online verlaat, de abonnees informeerden waar de mailing bleef en ontvingen het volgende wat crytische antwoord:

PRAKTISCH VELDWERK IN HET TORENEINDSPEL op Schiermonnikoog,
oftewel: Hoe kom ik op het Willemsduin? ooit poogde de redactie in potdichte mist het Willemsduin aan het eind van de kwelder op Schiermonnikoog te bereiken, zich oriënterend op het gehoor: als ik links de branding aan de noordkant van het eiland blijf horen, en rechts de misthoorn op de veerdam aan de zuidkant, moet ik ooit het Willemsduin in het oosten bereiken.
Het blijft echter een rondstommelen in de mist.
Zó is ook het toreneindspel.

We oriënteren ons met een paar vuistregels: toren achter de vrijpion, koning afgesneden houden, maar alles is altijd anders dan het lijkt. Het duin waar we op af koersen blijkt na een poosje een graspol te zijn en voor je het weet ben je op het wad verzeild in opkomende vloed.

Dit weekend was een ploeg van Euwe vertrokken om zich in het toreneindspel te oefenen, maar er was zaterdag helaas geen mist.
De redactie genoot een mooie dag en bereikte zonder problemen het Willemsduin -de slenken werden met gemak doorwaad-, maar werd niets wijzer over het toreneindspel.
Jammer.

Ik ben gedwongen dit stuk hier nogmaals af te drukken, anders begrijpt helemaal niemand waar het malle omslag van dit nummer op slaat. Dat zal ook hierna niet meevallen, afgaande op een reactie donderdag op de club: "Wat zijn jullie daar nu eigenlijk wezen doen op Schiermonnikoog?"
Het blijft raden.

U kunt u abonneren op Euwe-Online door een mail te sturen aan het redactieadres met minimaal de tekst:
'abonnement Euwe-Online'.

(Uit "Euwe" seizoen '96-'97, nr 2, februari 1997)

The Right Stuff

"In those planes you had to be "afraid to panic", and that phrase was no joke. In the skids, the tumbles, the spins, there was, truly, as Saint-Exupéry had said, only one thing you could let yourself think about: What do I do next? Sometimes at Edwards they used to play the tapes of pilots going into the final dive, the one that killed them, and the man would be tumbling, going end over end in a fifteen-ton length of pipe, with all aerodynamics long gone, and not one prayer left, and he knew it, and he would be screaming into the microphone, but not for Mother or for God or the nameless spirit of Ahor, but for one last hopeless crumb of information about the loop: "I've tried A! I've tried B! I've tried C! I've tried D! Tell me what else can I try!" And then that truly spooky click on the machine. What do I do next? (In this moment when the Halusian Gulp is opening?) And everybody around the table would look at one another and nod ever so slightly; and the unspoken message was: Too bad! There was a man with the right stuff." (uit Tom Wolfe: The Right Stuff, pag 52)

Onlangs speelde ik het volgende opmerkelijke vluggertje tegen Gertjan van der Hoeven. Het partijtje is voor de duidelijkheid in beschrijvende notatie, met algebraïsche notatie tussen haakjes

G.J. v.d. Hoeven-W.J. Nijenhuis 7-11-1996 5 min.

1.PQ4 (1.e4) NKB6 (Pf6) 2.PQ5 (e5) DIAGRAM

Meteen na wits laatste zet realiseerde ik me dat mijn straaljager in een steile duik geraakt was. Gertjan was erin geslaagd een gigantisch lek in mijn openingsrepertoire te schieten. In al die jaren dat ik het koningspaard speel als wit opent met de damepion, is het nog nooit voorgekomen dat wit op de tweede zet met die pion het koningspaard aanvalt. Wanneer je voor een partij slechts vijf minuten hebt is het zaak om niet in paniek te raken als je geconfronteerd wordt met een openingsverrassing. Ik bleef ijzig kalm en besloot gewoon de stelling te spelen. Hoe onbekend en nieuw ook, de stelling stond daar onloochenbaar voor mijn neus op het bord en dat was de realiteit waarmee ik me bezig diende te houden. Hier volgt een kort overzicht van de overwegingen waarmee ik me achtereenvolgens bezig hield:
Mijn eerste reactie was om 2…Pd5 te spelen, in analogie van de Aljechin, het leek mij zelfs mogelijk zetovergangen naar de Aljechin te krijgen, en dat is op zich al heel opmerkelijk, maar het was mij onmiddellijk duidelijk dat dit de achtergrond was van deze opening, namelijk om mij in een soort Aljechin te lokken, die ongetwijfeld tot in de puntjes was voorbereid. Ik besloot dat het niet verstandig was op deze provocatie in te gaan.
Zelfs wereldkampioenen laten vaak een weerleggingspoging achterwege wanneer ze een openingsnieuwtje tegenkomen en spelen op praktische gronden een normaalzet, om vervolgens thuis de zaak grondig te analyseren. Dat leek me in een vluggertje nog meer gepast, maar mijn nieuwsgierigheid was geprikkeld en ik bedacht dat een zo volkomen ongebruikelijke opening te weerleggen moest zijn. Het viel mij op dat zwart de zet 2…Pg4 tot zijn beschikking heeft, een mogelijkheid die mij uit de Aljechin onbekend was, het leek aannemelijk dat de weerlegging daarmee begint. Vanuit een op zich onjuiste gedachtengang kun je vaak toch de oplossing van een probleem vinden door die gedachtengang tot het eind te volgen, en vanuit dat resultaat de sprong naar het juiste inzicht te maken. Misschien was mij dit ook gelukt, als ik niet halverwege mijn analytische werkzaamheden mij was gaan overgeven aan abstracte bespiegelingen:
Er is een hele geschiedenis die samenhangt met de strategie om het witte pionnencentrum naar voren te lokken. Opent wit met de koningspion, dan kan zwart het koningspaard of het damepaard spelen, de Aljechin of de Nimzowitsch. Opent wit met de damepion, dan kan zwart het damepaard spelen (1.d4 Pc6 2.d5 Pe5). Al weet ik niet hoe de opening heet. Kennelijk is er nu een soort hybride gevonden tussen deze systemen, waarbij wit opent met de damepion en vervolgens het koningspaard aanvalt. Al lijkt de gedachte vreemd, het bewijs dat dat mogelijk is stond voor me.

Ik vond dat ik goed bezig was en mijn paniek niet de overhand liet krijgen. Desondanks werd ik in steeds sterkere mate bevangen door de gewaarwording dat ik verzeild was in een nachtmerrie, waaruit ik moest zien weg te komen. Heel onaangenaam, als je probeert wakker te worden als je dat al bent.

Ik werd abrupt in mijn bespiegelingen onderbroken doordat mijn tegenstander -geheel tegen de regels- begon te lachen en het woord tot mij richtte: "Ik dacht al, wat denk je lang na!" Het moment waarop -met een spooky click- de vlag valt was nog twee minuten verwijderd.

Ik heb ooit eens een boekje gekocht van een psychiater, Edward de Bono, genaamd "The Use of Lateral Thinking", ik geloof dat het bij de rommel is verzeild geraakt.

Ik denk dat ik het fietsenhok ga opruimen.