Onderwerp: Euwe-Online 7e jrg. 2002/2003 no.49
Van: "Wim Nijenhuis" <wimnij@xs4all.nl>
Datum: 3-7-2003 22:47
Aan:

INHOUDSOPGAVE:

Voor alle vragen over EUWE-ONLINE, zoals wat betekent $5 en wat is PGN:

http://www.xs4all.nl/~wimnij/euwe/euwe.htm
Oude Nummers (EN laatste standen): http://www.xs4all.nl/~mverhoef/euwe/
------------------------------------------------------------------
Schaken in Twee Klaveren! Gertjan
Korte reactie op de reactie van Ron op mijn reactie. Arne Moll
HET RAADSEL VAN DE VERSCHOVEN PION. Arne Moll
--------------------------------------------------------------------------
Vrijdag 4 juli aanstaande:
Schaken in Twee Klaveren! (De Clercqstraat 136)
De vaste schaakavonden worden tijdens vakantie gewoon voortgezet. Niet in
de gesloten sporthal, maar in één van de denksportcafé's die Amsterdam rijk
is.
Houdt Euwe Online in de gaten voor de volgende speeldata, of geef je
voorkeur voor donderdag of vrijdag aan (gjhoeven@freeler.nl).
Gertjan
------------------------------------------------------------------------
Korte reactie op de reactie van Ron op mijn reactie op zijn analyses van
zijn toernooi in Thailand.

Natuurlijk ben ik in mijn nopjes met Ron's positieve commentaar op mijn
verbeteringen. Een paar puntjes in zijn verhaal behoeven m.i. nog enige
toelichting. 
Uiteraard zijn subjectieve beoordelingen van groot belang tijdens de partij.
Toch denk ik dat het citaat van Rowson, los van het feit dat het een nogal
flauwe open deur is, vooral slaat op de partij zelf. In de analyse moet met
altijd proberen zo objectief mogelijk te zijn.
Wat ik vaak merk in de analyses van Ron is dat zijn subjectiviteit als het
ware doorsijpelt in de concrete varianten en beoordelingen van de analye -
alsof hij de partij ook na analyseren nog niet helemaal 'verwerkt' heeft.
Dat is op zichzelf niet erg als het gaat om de *beschrijving van emoties en
gedachten* tijdens de partij (wie herinnert zich niet Donners breed
uitgemeten walging als hij weer eens een bok schiet), maar wel als die
emoties ook nog doordringen tot de concrete varianten van de analyse (Donner
was altijd zeer objectief en 'fair' in de analyse - zelfs als dat een
polemiek met Prins of Ree betrof). Vandaar ook mijn kritiek op Rons analyse
in dat pionneneinspel: natuurlijk is het tijdens de partij niet eenvoudig te
zien dat zoiets wint, maar *in de analyse* is het WEL eenvoudig te zien!
Maar, zo luidt mijn interpretatie, omdat Ron nog niet over zijn emoties heen
was bij het analyseren, heeft ie er ook ook toen niet objectief naar
gekeken. 
Tot slot nog een amusante taalkundige kwestie n.a.v. de zet 7...exd5 in de
Panov-variant bij Hoffman-Yap Choow Tun. 
Ik schreef dat Ron die zet kennelijk dubieus vond toen hij schreef: 'the
text move is frowned upon'. Ron zegt nu dat hij helemaal niet heeft willen
beweren dat de tekstzet dubieus is, alleen maar ongebruikelijk. Allow me to
disagree. 
Ron zal als kenner van het Engels zeker niet ontkennen dat 'frowned upon'
wel degelijk een negatieve bijklank heeft. Ik zou het in het Nederlands
vertalen met 'de wenkbrauwen fronsen', 'afkeuren'. In Wolters Woordenboek
(28ste druk, 1990) vinden wij dan ook: 'De wenkbrauwen fronsen : het
voorhoofd rimpelen ten teken van afkeuring'. Dit zou een flauw steekje zijn,

ware het niet dat Ron, door te ontkennen wat hij wel degelijk suggereert,
handig om de vraag heen cirkelt die ik hem impliciet stelde, namelijk hoe
hij eigenlijk weet dat de tekstzet 'frowned upon' is - of 'ongebruikelijk'
zo Ron wil. 
Arne
-------------------------------------------------------------------------
[Event "Euwe intern (32)"]
[Site "?"]
[Date "2003.06.29"]
[Round "32"]
[White "Vd Weide, P."]
[Black "Blanchard, J."]
[Result "1-0"]
[ECO "C01"]
[Annotator "Moll"]

{HET RAADSEL VAN DE VERSCHOVEN PION. Een aantal maanden gelezen zag ik een
film in de bioscoop met de naar superheldens-strips ruikende titel 'Donnie
Darko'. De film begint ongeveer zo: op een nacht valt er een vliegtuigmotor
op het huis van de titelheld. Het toeval (of niet) wil dat deze op dat
moment net aan het slaapwandelen is, daartoe aangespoord door een
gigantisch -imaginair- konijn. Hij ontsnapt zo aan een zekere dood. De
volgende dag staat de FBI op de stoep met de vraag waar die motor toch
vandaan komt: nergens een motor vermist, nergens een vliegtuig neergestort.
In het vervolg wordt verteld wat er gebeurd is, hoe die vliegtuigmotor naar
beneden kon vallen en waarom die juist op het huis van Donnie Darko viel.
Aan deze film moest ik denken toen ik het verhaal las van Jack Blanchard
over de h-pion die opeens op h3 stond. Zonder dat de witspeler de zet h2-h3
gedaan had en zonder dat de zwartspeler hier rekening mee gehouden had. De
vraag die onze club nu al weken bezighoudt is: hoe kan dat toch gebeurd
zijn...? In de film blijkt de vliegtuigmotor via een wormgat (de natte
droom van iedereen die iets over tijdreizen wil beweren) vanuit een ander
ruimte-tijdcontinuum het onze te zijn binnengedrongen. Op het moment dat de
motor valt, begint de film zich op een ander tijdsniveau af te spelen. Dat
althans is de verklaring van de personages in de film zelf, die natuurlijk
ook niet weten wat hen overkomt. Een flauwe plot, natuurlijk. Gelukkig is
er meer aan de hand, er zitten namelijk heel wat toespelingen in de film
die erop wijzen dat er meer aan de hand is. De werkelijkheid blijkt veel
ingewikkelder dan de afgezaagde science-fiction plot en wordt m.i. pas
duidelijk als je de film meerdere malen bekijkt. Toch blijft er in de film
sprake van een paradox, zoals altijd het geval is wanneer men zich met dit
soort problematiek bezighoudt. De boodschap is duidelijk: paradoxale zaken
kunnen nooit helemaal logisch worden opgelost - je blijft altijd met een
andere paradox zitten. Toen ik het stuk van Jacky, en daarna het stuk van
Wim Nijenhuis nog eens las, kreeg ik opeens een ingeving. Als je een film
meerdere malen moet bekijken voordat je begrijpt wat er gebeurd is, moet
dat misschien ook met deze partij gebeuren. Want wat valt op aan zowel het
stuk van Blanchard als Nijenhuis? Ze beschuldigen jan en alleman, stellen
dadersprofielen op en strooien met complottheorieen, maar voor de partij
zelf hebben ze allebei weinig aandacht. Alsof dat niet belangrijk was!
Nijenhuis bewijst ons weliswaar een grote dienst door de partij in
PGN-formaat aan te leveren, maar verzuimt vervolgens inhoudelijk op de
zetten in te gaan. Toch moet het juist door naar de zetten zelf te kijken
mogelijk zijn, vast te stellen wanneer de h-pion verschoven is. Laten we
kijken.} 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Nc3 Bb4 4. exd5 exd5 5. Bd3 c6 6. Nge2 Bg4 7.
O-O {7.h3 lijkt me een redelijk initiatief, en zou trouwens ook zwarts
volgende zet beter verklaren dan nu het geval is.} 7... Bh5 { Lijkt me niet
noodzakelijk nu wit toch nooit g2-g4 meer dreigt.} 8. Bf4 Ne7 9. Qd2 Bg6
10. Ng3 Bd6 11. Nce2 Qc7 12. Rfe1 O-O 13. Bxd6 Qxd6 14. Nf4 Nd7 { Beide
spelers hebben alles ontwikkeld. Wit heeft pas op 1 moment echt baat gehad
bij de zet h2-h3 (namelijk op zet 7). Ik denk dat we kunnen vaststellen dat
op dit moment de pion nog op h2 stond.} 15. Re2 Bxd3 16. Nxd3 Nf6 17. Rae1
{Ik stond op dit moment bij het bord te kijken. Jack zette zijn toren op a8
recht, terwijl hij "j'adoube" zei. Hij lachte er wat verlegen bij, wat ik
niet begreep omdat ik de zet Tae8 verwachtte. Jack speelde echter:} 17...
Rfe8 18. Ne5 {Het dient te worden opgemerkt dat de zet h2-h3 in deze fase
met een paard op g3 een nogal lelijke indruk maakt. Je zou eerder h4
verwachten.} 18... Ng6 19. Qg5 Ne4 $2 {Dit kost gewoon een pion.} (19...
Qc7 $14) 20. Nxe4 dxe4 21. Nxg6 hxg6 22. Rxe4 Rxe4 23. Rxe4 Qb4 24. Qc1 c5
25. c3 (25. h3 $6 cxd4 26. c3 Qa5 27. Rxd4 Qxa2 28. Rd7 $14) 25... Qa4 26.
Qb1 cxd4 27. Rxd4 {Goed, dat was allemaal vrij geforceerd. Wit heeft tot nu
toe helemaal geen tijd gehad voor h3.} 27... Qa6 {Dit is het moment! We
zien de situatie voor ons. Piet denkt na. Jack staat op van zijn bord en
loopt naar de bar. Wat gaat er in hem om? Hij staat verloren, maar gelukkig
is dat kampioenschap al binnen! Hij kon niet vermoeden dat juist op dit
moment ruimte en tijd met elkaar in botsing kwamen boven het bord waaraan
alle toeschouwers Piet van der Weide zagen zitten, alsof er niets aan de
hand was.... Ga maar na: tot nu toe is de partij, op de blunder op zet 19
na, volstrekt normaal verlopen. Wit staat een gezonde pion voor, en zwart
heeft geen spoortje tegenspel. Wie even naar de stelling kijkt, ziet in dat
de beste zet voor wit hier natuurlijk is: 28.h3!! Even een gaatje maken,
zoals dat heet. Profylaxe! "Wass ist ein Mensch ohne Ventil", zoals de oude
Tarrasch placht te zeggen. Zwart kan niets doen, dreigt niets meer en wit
kan langzaam beginnen zijn stukken verder te centraliseren. Maar wat
gebeurt er nu?} 28. Qe4 $4 {Een krankzinnige, ongeduldige en volstrekt niet
bij de partij passende zet, - ook MET een pion op h3. Waarom pionnen
ruilen? Dames en heren van de jury, het was niet de mouw van Piets jasje,
het was geen kwaadwillende toeschouwer die de nieuwe clubkampioen een hak
wilde zetten, het was zelfs niet de barman - het was de absurde tekstzet
zelf, de nummers 1 en 2 van het klassement onwaardig, die ervoor zorgde
dat, terwijl Piet hem uitvoerde, zich met de snelheid van het licht van h2
naar h3 een antipion stootte, die daar vervolgens, in ONS ruimte-tijd
continuum, is blijven staan.} (28. h3 $3 $18) 28... Qxa2 {De rest van de
partij is niet relevant en bestaat nog slechts op hetnotatieform ulier van
Blanchard en Van der Weide. Wits pion staat op h3 en de daarna volgende
gebeurtenissen zijn niet omkeerbaar. Ik gebruiken voor het gemak de
reconstructie van Nijenhuis, die natuurlijk in werkelijkheid niet heeft
plaatsgevonden.} 29. Qxb7 Kh8 30. h3 Kh7 31. Qc7 Kg8 32. Qb7 {Nu zitten we
weer in de partij.} 32... Re8 33. Kh2 Re2 $4 34. Qc8+ Kh7 35. Rh4# {De film
Donnie Darko eindigt met een liedje van Tears for Fears, 'Mad World'. Jack,
daarin wordt wijze woorden gezongen: "I find it hard to tell you, 'Cos I
find it hard to take, When people run in circles It's a very, very Mad
World" --Arne} 1-0
----------------------------------------------------------------------

groetjes,

=======================================================================
W.J. Nijenhuis        ||  WWW    : http://www.xs4all.nl/~wimnij/euwe/euwe.htm
wimnij@xs4all.nl      ||          (Euwe-Online)
=======================================================================